-Bắc Kinh báo hiệu rằng họ không biết phải làm gì với nền kinh tế của mình

Forbes

Milton Ezrati  –  Senior Contributor – I write on finance and economics. – May 24, 2024,11:21am EDT

Khung cảnh hoành tráng ở Bắc Kinh cho một cuộc họp khác của ĐCSTQ.– AFP PHOTO/LIU Jin (Photo by LIU JIN / AFP) … [+]AFP via Getty Images

Các cuộc họp của Bộ Chính trị Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) được cho là sẽ công bố những chính sách mới, hiệu quả hơn để giải quyết các vấn đề kinh tế của Trung cộng . Tuy nhiên, tất cả những gì Bộ Chính trị nhìn thấy là sự lặp lại các chính sách hiện hành mà cho đến nay có rất ít hoặc không có tác động thực sự đến nền kinh tế. Đúng vậy, kể từ những cuộc họp đó, Bắc Kinh đã công bố chính sách mua bất động sản. Nhưng mặc dù quy mô có vẻ như vậy nhưng nó lại rất nhỏ so với nhu cầu. Giờ đây, các nhà lãnh đạo đảng đã ngầm hứa sẽ đưa ra những thông báo về chính sách mạnh mẽ hơn tại các cuộc họp toàn thể lần thứ ba vào tháng Bảy. Với cách hành xử của giới lãnh đạo Trung cộng cho đến nay, điều đó dường như khó xảy ra. Ngay cả khi xem xét chính sách mua căn hộ mới, hành vi của Bắc Kinh cho đến nay cho thấy sự rụt rè, từ đó hàm ý sự bất lực của giới lãnh đạo Trung cộng trong việc tìm ra giải pháp cho những thách thức kinh tế nghiêm trọng của nước này.

Trong khi đó, nền kinh tế Trung cộng tiếp tục có dấu hiệu suy yếu. Một số hy vọng đã xuất hiện trong những tháng đầu năm khi hoạt động kinh tế bắt đầu phục hồi. Tuy nhiên, nhiều dữ liệu gần đây đã dập tắt hy vọng đó. Khảo sát của các nhà quản lý mua hàng cho thấy hoạt động kinh tế đã chậm lại và khó nhất là trì trệ giữa tăng trưởng và suy thoái. Đó là sự cải thiện so với mức giảm hoàn toàn được ghi nhận vào năm 2023 nhưng khó có cơ sở để lạc quan. Các công bố thống kê gần đây về dịch vụ cho thấy sự sụt giảm hoàn toàn sau mức tăng khiêm tốn hồi đầu năm. Lợi nhuận công nghiệp được báo cáo trong quý đầu tiên đã giảm so với mức cùng kỳ năm trước – đối với cả doanh nghiệp nhà nước và tư nhân.

Cuộc khủng hoảng bất động sản tiếp tục không suy giảm kéo theo cả doanh số bán nhà và xây dựng. Theo Tập đoàn Thông tin Bất động sản Trung cộng (CRIC), doanh số tháng 4 trong số 100 nhà phát triển hàng đầu giảm khoảng 43% so với mức của năm ngoái, giảm 13% so với tháng 3 và 80% so với mức vào tháng 12 năm 2020 trước khi cuộc khủng hoảng bùng phát. Xuất cảng đã tăng lên trong một thời gian ngắn nhưng sau đó lại suy yếu. Ngay cả sự phục hồi ngắn ngủi cũng không phải là một dấu hiệu về sức khỏe kinh tế mà là việc giá trị đồng nhân dân tệ giảm đã mang lại cho Trung cộng lợi thế tạm thời so với các đối thủ cạnh tranh trong các sản phẩm đơn giản hơn, nhạy cảm về giá mà lãnh đạo quốc gia muốn không nhấn mạnh.

Tuy nhiên, giới lãnh đạo quốc gia ở Bắc Kinh chỉ đưa ra những biện pháp nhỏ, rõ ràng là không đủ để điều chỉnh nền kinh tế hoặc tệ hơn chỉ là những lời hứa mơ hồ về điều gì đó hơn thế nữa. Tại cuộc họp hai phiên tháng 3, lãnh đạo đã nói về việc cắt giảm lãi suất của Ngân hàng Nhân dân Trung cộng (PBOC). Họ tham khảo một chương trình có tên “danh sách trắng”, trong đó chính quyền địa phương xác định các dự án phát triển bị đình trệ để có nguồn tài trợ đặc biệt mà các ngân hàng nhà nước sẽ ứng trước sau khi họ xem xét. Những chính sách này đã được áp dụng, hàm ý rằng các biện pháp chính sách thực chất hơn sẽ được công bố tại các cuộc họp của Bộ Chính trị vào cuối tháng Tư. Nhưng tất cả những gì nổi lên là sự lặp lại của ba biện pháp này và những hứa hẹn mơ hồ về những biện pháp sắp tới.

Mặc dù “danh sách trắng” có giá trị nhưng Bắc Kinh đã hoạt động ở mức độ nhỏ hơn nhiều so với mức cần thiết. Số tiền được công bố cho đến nay chỉ bằng hơn 5% so với thất bại ban đầu của Evergrande vào năm 2021, chưa kể nhiều đến những thất bại đã xảy ra giữa các nhà phát triển khác trong những năm kể từ đó, bao gồm cả những thất bại của Country Garden. Trừ khi chương trình được mở rộng quy mô một cách mạnh mẽ, “danh sách trắng” chỉ là chủ đề thảo luận trong các cuộc họp của ĐCSTQ hơn là một chính sách, chứ chưa nói đến một biện pháp khắc phục cuộc khủng hoảng tài sản.

Kể từ các cuộc họp của Bộ Chính trị, Bắc Kinh đã tuyên bố sẽ phát hành trái phiếu trị giá 1 nghìn tỷ nhân dân tệ (140 tỷ USD) để giảm bớt căng thẳng cho bảng cân đối kế toán của chính quyền địa phương và tài trợ cho chính quyền địa phương mua các căn hộ hiện đang bỏ trống. Nỗ lực này, mặc dù có vẻ lớn, nhưng lại quá nhỏ để có thể gây ảnh hưởng lớn đến khoảng 7 triệu căn hộ trống. Nó thậm chí còn kém thỏa đáng hơn khi so sánh với khoản nợ khổng lồ của chính quyền địa phương ước tính lên tới 11 nghìn tỷ nhân dân tệ.

Chương trình cắt giảm lãi suất của PBOC thậm chí còn kém ấn tượng hơn. Cho đến nay, ngân hàng đã cắt giảm lãi suất năm lần nhưng với tổng số chưa đến nửa điểm phần trăm. Một động thái nhỏ như vậy khó có thể được kỳ vọng sẽ thúc đẩy nền kinh tế, ngay cả trong những hoàn cảnh tốt nhất. Và hoàn cảnh còn lâu mới tối ưu. Trong thời gian PBOC cắt giảm lãi suất, Trung cộng đã chứng kiến mức lạm phát vừa phải khoảng 2% một năm chuyển sang giảm phát vừa phải khoảng 0,8% một năm. Sau khi xem xét tác động của sự thay đổi này đối với sức mua của tiền vay và trả, lãi suất thực tế ở Trung cộng đã tăng lên một cách hiệu quả và đang đóng vai trò như một yếu tố cản trở việc vay và chi tiêu. Ngân hàng lẽ ra đã phải cắt giảm lãi suất gần 3 điểm phần trăm chỉ để giữ các ưu đãi thực sự như khi mới bắt đầu. Nó sẽ phải làm nhiều hơn nữa để khuyến khích vay mượn và chi tiêu.

Một số người đã suy đoán rằng các giải pháp mới, giàu trí tưởng tượng hơn sẽ xuất hiện tại Hội nghị toàn thể lần thứ ba dự kiến diễn ra vào tháng 7 tới. Điều gì đó có thể xuất hiện, nhưng xét đến hành vi của giới lãnh đạo cho đến nay, những thay đổi chính sách to lớn mà Trung cộng cần để giải quyết các thách thức của mình khó có thể xảy ra. Thậm chí không có gì chắc chắn rằng Hội nghị lần thứ ba sẽ diễn ra đúng thời hạn. Điều lệ lãnh đạo của đảng yêu cầu tổ chức hội nghị toàn thể ít nhất mỗi năm một lần, nhưng Trung cộng chưa tổ chức hội nghị nào kể từ tháng 2 năm 2023. Khoảng thời gian 17 tháng này là khoảng thời gian dài nhất kể từ khi Mao Trạch Đông nắm quyền. Rõ ràng lãnh đạo đảng và dân tộc không biết nói gì.

Nếu cuộc họp diễn ra đúng kế hoạch và nếu lãnh đạo Trung cộng công bố các chính sách mạnh mẽ, nền kinh tế có thể bắt đầu phục hồi. Nhưng đây là hai chữ nếu lớn. Nhiều khả năng, những mô hình gần đây sẽ chiếm ưu thế và Trung cộng sẽ có một nền kinh tế đang gặp khó khăn trong thời gian tới.

Follow me on Twitter.