-Giờ đến lượt Philippines bắt nạt Trung Quốc trong tranh chấp biển?

Triệu Hằng – ĐKN

11-9-2020

“Bộ Ngoại giao Trung Quốc quả là xảo quyệt”, Jarius Bondoc bình luận trên tờ Philstar.

Hồi tuần trước, Trung Quốc nài nỉ Manila: “Hãy dừng lại các hành động khiêu khích bất hợp pháp”, và Bắc Kinh kêu ca rằng Philippines “xâm phạm chủ quyền và an ninh của Trung Quốc”. Đó chỉ vì hoạt động không vận bình thường của Manila tới các cư dân trên đảo Thị Tứ [phía Philippines gọi là đảo Pagasa, trên vùng biển tranh chấp] ở Biển Đông.

Bên trái: Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte. Bên phải: Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình (ảnh: Flickr).

Bộ Ngoại giao của Bắc Kinh quả là xảo quyệt. Khi được một phóng viên hỏi về công hàm ngoại giao của Manila phản đối sự xâm lược của Trung Quốc trên biển. Cụ thể, tàu chiến của Trung Quốc đã quấy rối ngư dân Philippines và nhắm vũ khí vô cớ vào đội tuần tra của Philippines. Ngay lập tức, người phát ngôn của Bộ này đã dùng đến cái cách tuyên truyền và ngụy tạo mà loa lên rằng gã khổng lồ có vũ khí hạt nhân đã trở thành nạn nhân của Philippines bé nhỏ. Chẳng khác gì một kẻ bắt nạt nhăn mặt chế giễu rằng các đốt ngón tay của hắn ta bị đau do cú đấm của một kẻ yếu đuối, theo Jarius Bondoc, trên trang báo Philippines.

Đừng để bị lừa phỉnh. Việc Bắc Kinh đóng vai nạn nhân thì có ý nghĩa với các công dân của họ và một số quốc gia đồng minh. Nhưng đối với Philippines, việc Trung Quốc giả vờ có một ý nghĩa khác – đó là sự đe dọa không ngừng và chủ nghĩa cơ hội. Trong những tuần gần đây, Trung Quốc đã tăng cường thăm dò bất hợp pháp dầu khí tại bãi Cỏ Rong (Recto Bank) trong vùng đặc quyền kinh tế của Philippines và bên ngoài Trung Quốc.

Bãi Cỏ Rong là khu vực từng bị lo ngại là điểm nóng xung đột mới trên Biển Đông vào năm 2014, sau khi Trung Quốc bắt đầu gia tăng các yêu sách phi lý đối với gần như toàn bộ vùng biển này. Đây được biết là nơi có trữ lượng dầu khá lớn và Philippines cũng rục rịch các kế hoạch khai thác, nhưng bị Bắc Kinh phản đối. Trung Quốc cũng tuyên bố bãi Cỏ Rong nằm trong yêu sách chủ quyền “đường lưỡi bò”.

Quan hệ nóng lạnh thất thường giữa chính quyền tổng thống Duterte và chính quyền Bắc Kinh có lúc giảm nhiệt với tiềm năng về một thỏa thuận hợp tác khai thác chung giữa hai bên tại các khu vực tranh chấp. Nhưng vào ngày 9/6 năm ngoái, ở vùng biển gần bãi Cỏ Rong, một tàu dân quân biển Trung Quốc bằng thép đâm chìm một tàu đánh cá bằng gỗ Philippines đang neo đậu và sau đó tàu Trung Quốc rời đi bỏ mặc 22 ngư dân Philippines trôi nổi trên biển. Những ngư dân này sau đó đã được tàu cá Việt Nam cứu. Sự hung hăng của Trung Quốc ở Biển Đông không phải là điều xa lạ, nhưng lần này, vụ tàu Trung Quốc đâm tàu Philippines diễn ra chỉ ít ngày trước Ngày độc lập (12/6) của Philippines.

Theo Philstar, mỗi năm Trung Quốc đánh cắp 1,2 tỷ kg cá từ Bãi cạn Scarborough và Đá Vành Khăn (phía Philippines gọi là Panatag và Panganiban) và 1,9 triệu kg cá khác bị giết chết do hoạt động bê tông hóa bảy rạn san hô thành các pháo đài. Bằng cách chiếm các rạn san hô, Trung Quốc tước đoạt tài nguyên biển của người dân Philippines như nhiên liệu, kim loại hiếm.